Θα έχετε ακούσει πιθανόν τον όρο "συναισθηματική νοημοσύνη" πολλές φορές, αλλά τι ακριβώς είναι αυτό; Και γιατί είναι τόσο σημαντικό για τα παιδιά να αναπτύξουν τη συναισθηματική νοημοσύνη τους;
Συναισθηματική νοημοσύνη, ή συναισθηματική ευφυία (EQ) είναι "η ικανότητα του ατόμου να εντοπίζει, να αξιολογεί, να ελέγχει και να εκφράζει τα συναισθήματα του". Μας βοηθά να επικοινωνούμε με τους άλλους, να διαπραγματευόμαστε καταστάσεις και να αναπτύξουμε σαφή πρότυπα σκέψης.
O πρωτοπόρος ψυχολόγος και συγγραφέας, Daniel Goleman υποστήριξε στην εφημερίδα New York Times με το best seller βιβλίο του, Συναισθηματική Νοημοσύνη: Γιατί μπορεί να έχει μεγαλύτερη σημασία από ό, τι IQ (1996), ότι EQ είναι πιο σημαντικό μέτρο του πόσο επιτυχής είναι ένα άτομο, από τον δείκτη ευφυίας (IQ) . Επαναστατικές ιδέες του Goleman γύρω από την επιστήμη πίσω από τον EQ, ξεκίνησαν την πορεία προς την ενσωμάτωση του EQ σε πολλές οργανώσεις, το σχολείο και προγράμματα σπουδών.
Το IQ μετρά την ευφυία ενός ατόμου, ενώ το EQ μέτρα την συναισθηματική νοημοσύνη - την ικανότητα ενός ατόμου να αλληλεπιδρά με άλλους ή αλλιώς την "κοινωνική νοημοσύνη". Οι άνθρωποι με υψηλό IQ δεν έχουν πάντα την ανάλογη κοινωνική νοημοσύνη και μπορεί να στερούνται τις δεξιότητες για να είναι επιτυχής σε πολλά τρέχοντα περιβάλλοντα εργασίας.
Σύμφωνα με ένα άρθρο του Forbes το 2013, "η έρευνα διεξάγεται από το Carnegie Institute of Technology αναδεικνύει ότι το 85 τοις εκατό της οικονομικής επιτυχίας οφείλεται σε δεξιότητες της "ανθρώπινης μηχανής", συμπεριλαμβανομένων της προσωπικότητάς, της ικανότητα να επικοινωνεί, να διαπραγματεύεται και να οδηγεί". Και μόνο το 15 τοις εκατό οφείλεται σε "τεχνικές γνώσεις." Οι άνθρωποι με ένα ισχυρό EQ γίνονται καλοί ηγέτες και διευθυντές και είναι καλύτεροι στο να συνεργάζονται και να λειτουργούν σε ομαδικό περιβάλλον.
Αν καλλιεργήσουμε το EQ στα παιδιά μας όταν είναι μικρά, βάζουμε τις βάσεις ώστε να επικοινωνούν καλά, να αναπτύξουν ισχυρές σχέσεις, να διαπραγματεύονται δύσκολες καταστάσεις, να είναι ηγέτες στον τομέα τους και σύμφωνα με TalentSmart να κερδίσουν ακόμα περισσότερα χρήματα. Θα κατανοούν και θα είναι συμπονετικοί με τους φίλους, τους συνεργάτες και τα παιδιά τους, θα σχετίζονται πιο εύκολα με τους άλλους και θα έχουν μεγαλύτερη αυτογνωσία.
Μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά μας τη συναισθηματική νοημοσύνη;
Απολύτως. Μερικά παιδιά λειτουργούν αρμονικά με τα συναισθήματά τους EQ, από ένστικτο και θα είναι έτοιμα να αντιμετωπίσουν τις νέες ή διαφορετικές καταστάσεις και τους ανθρώπους πιο εύκολα. Άλλα έχουν χαμηλότερο EQ από την αρχή και πρέπει να τους διδάξουμε με πιο εστιασμένο τρόπο. Ανεξάρτητα, όλα τα παιδιά πρέπει να έχουν καλλιεργημένη την συναισθηματική τους νοημοσύνη EQ και να υποστηρίζονται μέσα από το ναρκοπέδιο των συναισθηματικών εμπειριών καθώς μεγαλώνουν.
Από την ίδρυσή του, το εκπαιδευτικό σύστημα έχει επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη του IQ και τη βελτίωση της διανοητικής ικανότητας των παιδιών. Ωστόσο, μετά την έλευση του κινήματος του EQ που ξεκίνησε από τον Daniel Goleman το 1996, πολλά σχολεία έχουν πλέον τη διδασκαλία των παιδιών για να προσδιορίσουν τα συναισθήματά τους και να αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα των άλλων γύρω τους. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει αρκετός δρόμος ακόμη ώστε να καθιερωθεί αυτός ο τρόπος διδασκαλίας και σε πολλά ακόμη εκπαιδευτικά συστήματα ανά τον κόσμο, έτσι λοιπόν οι γονείς πρέπει να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην καλλιέργεια του EQ των παιδιών τους.
Εδώ είναι τέσσερις τρόποι για να χτίσετε τη συναισθηματική νοημοσύνη με το παιδί σας?
1. Βοηθήστε το παιδί σας να αναγνωρίσει τα συναισθήματά του.
Μόλις βοηθήσετε τα παιδιά σας να ονομάσουν τα συναισθήματά τους, είτε πρόκειται για απογοήτευση ή θυμό ή απογοήτευση, μπορούν να αρχίσουν να παίρνουν τον έλεγχο αυτών. Εδώ όχι μόνο θα διευκρινίζεται το τι αισθάνονται, αλλά σε ποιο βαθμό αυτό επηρεάζει τους άλλους. Όταν αισθάνονται αναστατωμένα ή απογοητευμένα, ζητήστε τους να περιγράψουν τι αισθάνονται ή να το αποτυπώσουν γραπτώς ή ακόμη να το ζωγραφίσουν. Επαναλάβετε συχνά την ονομασία των συναισθημάτων, έτσι ώστε να καταλάβουν ακριβώς τι σημαίνει να είναι λυπημένα ή θυμωμένα ή απογοητευμένα και έτσι θα μάθουν να αναφέρουν τα δικά τους συναισθήματα. Μην ξεχάσετε να το κάνετε και με τα καλά συναισθήματα επίσης. Η νηπιαγωγό της κόρης μου χρησιμοποιεί εικόνες με αρκουδάκια που εκφράζουν συναισθήματα και τα παιδιά διαλέγουν πιο συναίσθημα τα εκφράζει. Λένε το τι τους έκανε να αισθάνονται έτσι και αναλύουν το συναίσθημα. Για παράδειγμα, η κόρη μου πήρε την ευτυχισμένη αρκούδα επειδή αισθάνθηκε χαρούμενη μετά το παιχνίδι με την κούνια με τις φίλες της.
2. Συζήτηση με το παιδί σας σχετικά με τα συναισθήματά σας.
Ο καλύτερος τρόπος για την καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι να το εκφράσεις. Πείτε στα παιδιά σας πώς αισθάνεστε και επιτρέψτε τους να το αντιληφθούν για τον εαυτό τους. Συχνά σκεφτόμαστε τα συναισθήματα μόνο όταν αυτά είναι μεγάλα και δύσκολα να τα αντιμετωπίσουμε, όπως το συναίσθημα της απογοήτευσης , ή της λύπης ή του θυμού, τα παιδιά σας προφανώς θα μπορούν να αναγνωρίσουν ότι αισθάνεστε κάποιο από αυτά. Μπορείτε να δείξετε εκείνη την στιγμή, το πώς θα διαχειριστείτε και θα ξεπεράσετε αυτά τα συναισθήματα. Είναι σημαντικό να μιλήσουμε για τα θετικά συναισθήματα πάρα πολύ. Για παράδειγμα, αισθάνομαι πολύ χαρούμενος σήμερα, γιατί μόλις αγόρασα ένα σπίτι. Πείτε τους όπως εσείς το αισθάνεστε. Και επιδείξτε πώς τα συναισθήματά σας μπορεί να επηρεάσουν τους άλλους. Ως γονέας, τα δικά μας συναισθήματα έχουν πυροδοτηθεί ή προκληθεί από κάτι που το παιδί μας μπορεί να έκανε (καλό ή κακό). Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα εδώ για να θυμάστε είναι ότι δεν φταίει το παιδί σας που σας κάνει θυμωμένο ή λυπημένο - δεν σας θύμωσε - εσείς θυμώσατε! Η κατανόηση αυτού, είναι ανεκτίμητης αξίας για να το διδάξετε στα παιδιά σας, ωστόσο, είναι μια δύσκολη έννοια για τους ενήλικες για να το κατανοήσουν και ακόμα πιο δύσκολο για τα παιδιά. Μόλις γνωρίσουν τα δικά τους σημεία πυροδότησης με σας και τους άλλους, θα είναι πολύ πιο εύκολο να ελέγχουν τα συναισθήματά τους.
Ο καλύτερος τρόπος για την καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι να το εκφράσεις. Πείτε στα παιδιά σας πώς αισθάνεστε και επιτρέψτε τους να το αντιληφθούν για τον εαυτό τους. Συχνά σκεφτόμαστε τα συναισθήματα μόνο όταν αυτά είναι μεγάλα και δύσκολα να τα αντιμετωπίσουμε, όπως το συναίσθημα της απογοήτευσης , ή της λύπης ή του θυμού, τα παιδιά σας προφανώς θα μπορούν να αναγνωρίσουν ότι αισθάνεστε κάποιο από αυτά. Μπορείτε να δείξετε εκείνη την στιγμή, το πώς θα διαχειριστείτε και θα ξεπεράσετε αυτά τα συναισθήματα. Είναι σημαντικό να μιλήσουμε για τα θετικά συναισθήματα πάρα πολύ. Για παράδειγμα, αισθάνομαι πολύ χαρούμενος σήμερα, γιατί μόλις αγόρασα ένα σπίτι. Πείτε τους όπως εσείς το αισθάνεστε. Και επιδείξτε πώς τα συναισθήματά σας μπορεί να επηρεάσουν τους άλλους. Ως γονέας, τα δικά μας συναισθήματα έχουν πυροδοτηθεί ή προκληθεί από κάτι που το παιδί μας μπορεί να έκανε (καλό ή κακό). Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα εδώ για να θυμάστε είναι ότι δεν φταίει το παιδί σας που σας κάνει θυμωμένο ή λυπημένο - δεν σας θύμωσε - εσείς θυμώσατε! Η κατανόηση αυτού, είναι ανεκτίμητης αξίας για να το διδάξετε στα παιδιά σας, ωστόσο, είναι μια δύσκολη έννοια για τους ενήλικες για να το κατανοήσουν και ακόμα πιο δύσκολο για τα παιδιά. Μόλις γνωρίσουν τα δικά τους σημεία πυροδότησης με σας και τους άλλους, θα είναι πολύ πιο εύκολο να ελέγχουν τα συναισθήματά τους.
3. Αναγνωρίστε τη διάθεση ή το συναίσθημα μέσα στο σπίτι σας.
Η διάθεση και τα συναισθήματα αλλάζουν μέσα στο σπίτι σας. Εάν έχετε καλεσμένους, μπορεί να διασκεδάζετε και αισθάνεστε περιχαρείς. Αν ξυπνήσετε την Κυριακή το πρωί και το σπίτι είναι ήσυχο, μπορεί να αισθάνεστε ήρεμοι και χαλαροί. Συζητήστε αυτές τις διαφορές με τα παιδιά σας. Αφήστε τους να αναγνωρίσουν τις διαφορετικές διαθέσεις μέσα στο σπίτι σας και να δείτε πώς θα επηρεάσει τα συναισθήματά τους ότι συμβαίνει στο σπίτι. Σε κάποιο στάδιο, ειδικά στις διακοπές των σχολείων, η διάθεση σας μπορεί να είναι τόσο υψηλή, που μπορεί να εκραγεί και αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή που θα πάρετε τα παιδιά σας στο πάρκο ή ηρεμήστε με κάποιο τρόπο ώστε να το συζητήσετε με τα παιδιά σας.
4. Αναγνωρίστε τη διάθεση ή το συναίσθημα όταν επισκέπτεστε διάφορα μέρη.
Πηγαίνοντας σε ένα γεμάτο εμπορικό κέντρο θα "αισθάνονται" διαφορετικά από το να είναι σε μια παιδική χαρά. Συζητήστε με τα παιδιά σας σχετικά με τις διαφορετικές διαθέσεις. Μια ηλιόλουστη, ζεστή μέρα θα νιώσετε διαφορετικά από μια βροχερή, κρύα ημέρα και αυτό είναι διαφορετικό για κάθε άτομο. Καθώς πλησιάζουμε προς το καλοκαίρι, ρωτούσα τα παιδιά μου, ποια εποχή τους αρέσει καλύτερα. Δύο δήλωσαν το καλοκαίρι και ένας είπε τον χειμώνα έτσι ώστε να διερευνηθεί γιατί μας άρεσε κάθε εποχή πιο πολύ, ανακαλέσαμε μνήμες και δραστηριότητες, αλλά κυρίως διαθέσεις. Οι δύο τους άρεσε να είναι εξω με χώρο για να τρέξουν χωρίς πολύ κόσμο, και η χαλαρή ατμόσφαιρα. Ενώ σε αυτόν του άρεσε ο χειμώνας γιατί ήθελε να είναι στο σπίτι, παίζοντας παιχνίδια μαζί μας επειδή ήταν ευτυχισμένο και διασκέδαζε. Καθένα μπορούσε να εξηγήσει τα συναισθήματα ή την συγκίνηση που πηγαίνει με την αντίστοιχη εποχή. Δοκιμάστε αυτή τη δραστηριότητα με νέα και γνωστά μέρη που μπορείτε να πάτε και σε διαφορετικούς χρόνους. Έτσι, αν πάτε στο σούπερ μάρκετ και είναι πραγματικά συνωστισμένα, ρωτήστε τους τι διάθεση έχουν και στη συνέχεια, αν πάτε την επόμενη φορά και είναι πολύ ήσυχα, θα διαλέξουν μια άλλη διάθεση.
Ενημερώνοντας για τα συναισθήματα και τις διαθέσεις που γίνονται αισθητές ή αντιληπτές σε διαφορετικές καταστάσεις βοηθά το παιδί σας να αξιολογεί τη συναισθηματική νοημοσύνη, του κάθε τόπου. Εάν έχουν μόλις αρχίσει σε ένα νέο σχολείο, θα γνωρίζουνε ποια είναι η διάθεση τους ή αν κάτι αλλάξει στην ημέρα στο σχολείο, θα είναι σε θέση να ασχοληθούν πολύ πιο εύκολα αφού θα ξέρουν τι αισθάνονται και πώς τους επηρεάζει. Θα μπορούν επίσης, να γνωρίζουν πώς επιλέγουν τις διαθέσεις οι άλλοι μέσα στην ημέρα τους.
Η οικοδόμηση της συναισθηματική νοημοσύνης τώρα, θα βοηθήσει το παιδί σας να είναι ένας καλός διαχειριστής, καλός ηγέτης, να είναι σε θέση να συμβάλει σε ένα ομαδικό περιβάλλον προσωπικά και επαγγελματικά και το πιο σημαντικό να έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει ισχυρές σχέσεις, τώρα και αργότερα στη ζωή.
Η Anna Partridge γράφει για τα σύγχρονα διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι γονείς στην αύξηση της αυτοπεποίθησης, σε ανθεκτικά και συναισθηματικά ευφυή παιδιά. Γράφει από την εμπειρία της ως δάσκαλος σε σχολείο, εκπαιδευτικός γονέων, μητέρα και συγγραφέας. Βρείτε την στο www.annapartridge.com, Facebook, Instagram, Twitter.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "THE HUFFINGTON POST" στις 06/08/2015
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την διαχείρηση και καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών μπορείτε να διαβάσετε και το βιβλίο " Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών" του John Gottman εκδόσεις "πεδίο"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου